• Chính trị
  • Kinh tế
  • Xã hội
  • Thể thao
  • Pháp luật
  • Văn hóa - Nghệ thuật
  • Hội nhập quốc tế
  • Du lịch
  • Tòa soạn - Bạn đọc
  • Tấm gương HCM
  • Biển đảo quê hương
  • Báo in
EnglishEnglish
Quốc Hội|Quốc phòng toàn dân|Xây dựng Đảng - Chính quyền|Hội - đoàn thể
Giáo dục|Sức khỏe|Hôn nhân - Gia đình|
An ninh - Trật tự|Pháp Luật
Giải trí|Sáng tác
Bạn đọc viết|Nhịp cầu nhân ái
Giáo dục

Vì sao lại gọi “dương cầm”?

Trong tiếng Việt, một số loại nhạc cụ nguồn gốc phương Tây thường có hai, thậm chí ba, bốn tên gọi. Đó chủ yếu là những tên gọi có nguồn gốc từ tiếng Anh - Pháp và tiếng Hán. Chẳng hạn, violon có tên gọi Hán Việt là vĩ cầm, guitar có tên gọi Hán Việt là Tây Ban cầm, accordion có tên gọi Hán Việt là phong cầm hoặc thủ phong cầm, pipe organ còn gọi là đại phong cầm, harmonica còn gọi là khẩu cầm. Tương tự, piano cũng có tên gọi Hán Việt là dương cầm.

Hầu hết các tên gọi Hán Việt này đều có thể giải thích được, chẳng hạn gọi Tây Ban cầm là vì đàn này có nguồn gốc từ Tây Ban Nha. Thậm chí, một số loại còn được gọi bằng tên tiếng Việt tương đương, chẳng hạn phong cầm còn gọi là đàn gió (ngoài ra, còn gọi là đàn xếp, theo hình dáng của nhạc cụ), khẩu cầm còn gọi là đàn môi.

Vậy, vì sao “vua của các loại nhạc cụ” piano lại được gọi là dương cầm? Trước hết, về yếu tố cầm. Trong tiếng Hán, cầm (bộ ngọc) là tên một loại đàn xưa của người Trung Quốc (đàn cầm), về sau chỉ đàn nói chung. Cầm là đàn dài ba thước sáu tấc, căng 7 dây. Còn sắt là đàn có 50 dây, sau đổi thành 25 dây. Người xưa coi hai loại đàn này là “nhã nhạc chính thanh” (âm thanh chính của nhã nhạc). Đàn sắt, đàn cầm hòa tấu nhịp nhàng được dùng để ví cho vợ chồng hòa hợp. Cho nên, “duyên cầm sắt” (hoặc sắt cầm) mà ta thường gặp trong thơ văn trung đại chính là “duyên vợ chồng”.

Vậy còn dương. Trong tiếng Hán, dương thuộc bộ thủy, nghĩa là “biển lớn”, như trong Thái Bình dương, Ấn Độ dương, Đại Tây dương, Bắc Băng dương. Ngoài ra, dương còn được dùng để chỉ nghĩa “của/thuộc về nước ngoài” (hàm nghĩa chỉ phương Tây), như trong dương nhân (người nước ngoài), dương hóa (hàng nước ngoài), Tây dương (phương Tây). Như vậy, dương cầm có thể hiểu là “đàn của nước ngoài”, cụ thể hơn là “đàn của phương Tây”.

Ngoài ra, piano còn được gọi là cương cầm, trong đó, cương có nghĩa là “thép”. Tuy nhiên, tên gọi này ít phổ biến và gần như không được sử dụng trong tiếng Việt.

ThS.PHẠM TUẤN VŨ

email
email
Chia sẻ:
Images/bookmark/facebook_48.png Images/bookmark/yahoo.jpg Images/bookmark/twitter_48.png Images/bookmark/google_48.png
top
(0)
(*) Đề nghị bạn đọc sử dụng tiếng Việt có dấu và ghi rõ địa chỉ email để Tòa soạn liên hệ khi cần thiết. Tòa soạn cảm ơn và xin tiếp thu tất cả các ý kiến mang tính xây dựng của bạn đọc.
(*)
Các tin bài khác
Hiệu quả khuyến học ở Phước Sơn  (28/8/2019)  
Sáng tạo & vui học  (27/8/2019)  
Tổng kết năm học 2018 - 2019 và triển khai nhiệm vụ năm học 2019 - 2020  (26/8/2019)  
Bảy khoản tiền Ban đại diện cha mẹ học sinh không được phép thu  (26/8/2019)  
TP Quy Nhơn: Triển khai nhiệm vụ năm học 2019 - 2020  (23/8/2019)  
Sắp xếp, tổ chức lại hệ thống trường nghề  (22/8/2019)  
Trường đại học, cao đẳng cũng loạn mác quốc tế  (22/8/2019)  
Niềm vui cho em ngày tựu trường  (21/8/2019)  
Gặp thủ khoa trường chuyên  (20/8/2019)  
Nhiều cơ hội vào đại học  (20/8/2019)  
Đại hội Đảng
BÁO BÌNH ĐỊNH XUÂN 2021
I- Tower Quy Nhơn
Kế hoạch khám sàng lọc và truyền thông nhân ngày thị giác thế giới tại Bình Định năm 2020
Liên hệ quảng cáo
bidiphar
Tuyển dụng công chức, viên chức
Đầu tư vào Bình Định
Công báo
 
Chính trị | Kinh tế | Xã hội | Thể thao | Pháp luật | Văn hóa - Nghệ thuật | Du lịch | Khoa học - Công nghệ | Trong nước | Thế giới | Đất nước - Con người
Góp ý - Liên hệ
Đặt Báo Bình Định làm trang chủ
Font Unicode
[ Back to top ]
Bản quyền thuộc về Báo Bình Định
Giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 96/GP-BTTTT của Bộ Thông Tin và Truyền Thông cấp ngày 25.2.2016
Tổng biên tập: TRẦN THANH HẢI
Tòa soạn: 84 Phạm Hùng, TP.Quy Nhơn
Điện thoại: 0256.3821867 - 3813573 - 3818664
E-mail:baobinhdinh1@gmail.com. Website:http://baobinhdinh.vn